Kancelaria Adwokatów i Radców Prawnych
DĄBEK&KUSIK
Publikacje
Strona główna | O nas | Publikacje | Usługi | Kontakt
copyright by Magdalena Kusik-Balicka © 2017
22-500 Hrubieszów, ul. Rynek 36
adwokatka Magdalena Kusik–Balicka
radczyni prawna Małgorzata Dąbek
Kontakt z nami
Jesteśmy tutaj
Zdarza się, w szczególności w czasie kryzysu, iż spółki potrzebują dodatkowych środków na inwestycje, na spłatę bieżących zobowiązań czy też inne wydatki. Banki i inne instytucje finansowe udzielające kredytów albo pożyczek często wymagają wypełnia licznych formalności, z badaniem zdolności kredytowej na czele.
Niejednokrotnie, w toku świadczonych przez Kancelarię obsług prawnych firm, stykaliśmy się z problemem zgłaszanym, w szczególności przez spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, iż banki żądają zobowiązania nie tylko ze strony spółki i właściwie umocowanych jej organów ale również nie będących w zarządzie wspólników, co warto podkreślić prowadzi do pogwałcenia niezależności Spółki od jej wspólników i równocześnie nieodpowiedzialności wspólników za długi spółki. W związku z takimi przypadkami wsparcie Spółki przez jej wspólników może okazać się mniej biurokratyczną alternatywą.
Czym jest pożyczka?
Zgodnie z art. 720 ust. 1 Kodeksu cywilnego: „Przez umowę pożyczki dający pożyczkę zobowiązuje się przenieść na własność biorącego określoną ilość pieniędzy albo rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku, a biorący zobowiązuje się zwrócić tę samą ilość pieniędzy albo tę samą ilość rzeczy tego samego gatunku i tej samej jakości”.
Wynika z tego, iż pieniądze będące przedmiotem umowy mogą być przekazane już po zawarciu samej umowy, zaś ich cel, na który mają być spożytkowane określa pożyczkobiorca. Jeżeli kwota udzielonej pożyczki przekracza kwotę 1000 zł treść umowy winna zostać utrwalona w formie dokumentowej, jednakże rekomenduje się, żeby treść każdej umowy zawierana była na piśmie. Obsługa prawna firm prowadzona przez Kancelarię pokazuje, iż w razie ewentualnego sporu, zwłaszcza gdy konieczne jest skierowanie sprawy na drogę sądową konieczne jest udowodnienie umowy za pośrednictwem pisma. Wiedzieć, bowiem należy, iż aktualnie procedura cywilna, w sprawach gospodarczych w szczególności, przyznaje prymat dowodom z dokumentów, świadkowie i strony przesłuchiwani, są dopiero po wyczerpaniu innych środków dowodowych.
W umowie pożyczki pomiędzy Spółką, a jej wspólnikiem, co wprost nie wynika z brzmienia przywołanego wyżej przepisu, powinno zostać ustalone wynagrodzenie dla pożyczkodawcy, zwykle w formie oprocentowania.
Pożyczka, a kodeks spółek handlowych
Kodeks spółek handlowych reguluje kwestię zawierania przez Spółkę umów (umowy kredytu, pożyczki, poręczenia lub innej podobnej umowy) ze wspólnikami czy członkami organów.
W spółkach z ograniczoną odpowiedzialnością, w sytuacji, gdy umowa zawierana jest z członkiem zarządu, rady nadzorczej, komisji rewizyjnej, prokurentem, likwidatorem albo na rzecz którejkolwiek z tych osób, konieczna może się okazać zgoda zgromadzenia wspólników. Jeżeli umowa spółki nie stanowi inaczej, a transakcja dotyczy wartości dwukrotnie przewyższającej wysokość kapitału zakładowego będzie wymagana uprzednia uchwała wspólników.
Dla zawarcia umowy z pożyczkodawcą, który równocześnie jest członkiem zarządu albo likwidatorem spółki konieczne jest działanie rady nadzorczej albo pełnomocnika powołanego przez zgromadzenie wspólników. Przy czym nie ma znaczenia, że zarząd jest wieloosobowy i umowę może, zgodnie z reprezentacją, podpisać inny członek zarządu. W takich czynnościach dochodzi, do wyłączenia całego organu reprezentacji. Nieco odmiennie sytuacja przedstawia się w jednoosobowych spółkach z ograniczoną odpowiedzialnością, gdy jedyny członek zarządu jest wspólnikiem. Wówczas umowa zawierana jest „z samym sobą”, ale dla swojej ważności wymaga formy aktu notarialnego (akt składany jest do KRS).
Podatki: PCC, CIT, VAT, a pożyczka
Zawarta między Spółką z o.o. (dotyczy to również spółki akcyjnej S.A.), a jej wspólnikiem korzysta ze zwolnienia z podatku od czynności cywilnoprawnych (PCC). W przypadku, gdy pożyczkodawca nie jest równocześnie wspólnikiem ( np. tylko członkiem zarządu) konieczne będzie zapłacenie podatku od czynności cywilnoprawnych w wysokości 0,5% kwoty udzielonej pożyczki.
W podatku od osób prawych (CIT) pożyczka ma charakter obojętny. Podatek ten nie będzie uiszczony. Kwota pożyczki nie stanowi przychodu po stronie Spółki, ani też nie jest kosztem dla pożyczkodawcy (wspólnika). Inaczej odnieść należy się do odsetek ( wynagrodzenia) od pożyczki. Z chwilą zapłaty odsetek (wynagrodzenia), albo z chwilą w której stały się one wymagalne ( pojawiła się prawna możliwość dochodzenia ich zapłaty, mimo, iż nie zostały zapłacone) powstanie obowiązek zapłaty podatku dochodowego. Jeżeli strony umowy pożyczki ( Spółka z o.o. i jej wspólnik) nie ustaliłyby w umowie wynagrodzenia za korzystanie z pożyczonych pieniędzy ( pożyczka byłaby nieoprocentowana), po stronie Spółki powstanie przychód w postaci nieodpłatnego świadczenia (możliwości korzystania z cudzych pieniędzy), zaś wartość tego przychodu podlega ustaleniu, zgodnie z cenami rynkowymi właściwymi dla tego rodzaju usług. Czyli według przeciętnych stawek oprocentowania, jakie Spółka obowiązana byłaby zapłacić, gdyby zawarł umowę pożyczki z nie wspólnikiem (np. podmiotem świadczącym usługi finansowe).
Przechodząc do podatku od towarów i usług (VAT), dla podatków tego podatku przewidziane jest zwolnienie zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy o VAT, w pozostałych przypadkach obowiązek podatkowy nie powstanie.
Podobne zasady podatkowe, jak w przypadku spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, obowiązują przy pożyczkach między wspólnikiem, a spółką akcyjną oraz spółką europejską. Wątpliwości pojawiły się jeżeli chodzi o spółkę komandytowo-akcyjną oraz spółkę komandytową, które na gruncie kodeksu spółek handlowych oraz ustawy podatkowej należą do kategorii spółek osobowych, jednakże według orzecznictwa europejskiego, wyrok TSUE z dnia 22 kwietnia 2015 roku, sygn. C-357/13 w aspekcie PCC spółkę komandytowo-akcyjną należy traktować, jak spółkę kapitałową. Jednakże w przypadku spółki komandytowej Naczelnego Sądu Administracyjnego w wyroku z dnia 6 sierpnia 2019 roku, sygn. akt II FSK 2953/17, zajął odmienne stanowisko.
W spółkach osobowy (spółki jawnej, spółki partnerskiej), a także w spółce cywilnej – wprawdzie nie jest to spółka, ale umowa, w niektórych sytuacjach jest traktowana, tak jak spółki osobowe od pożyczki płacony jest podatek od czynności cywilnoprawnych w stawce 0,5% od kwoty pożyczki, bowiem jest to traktowane, jak zmiana umowy spółki.
Podobne publikacje:
Spółka komandytowa podatnikiem podatku CIT od 01 stycznia 2021 roku,
Jak przekształcić spółkę komandytową po wprowadzeniu podatku CIT?,
Śmierć wspólnika Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością ( Sp. z o.o. ), co robić ? ,
Zgromadzenie Wspólników Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością (z o.o.) w czasie epidemii,
Działalność gospodarcza w formie prostej spółki akcyjnej (PSA),
Odpowiedzialność majątkowa wspólników za zobowiązania spółki jawnej,
Nowe zasady i surowsza odpowiedzialność spółek kapitałowych i innych podmiotów zbiorowych,
Sprawozdanie finansowe spółek prawa handlowego nowości 2018 roku,
Jak online dostać zaświadczenie o niezaleganiu z podatkami i składkami ZUS?,