Jak podzielić spadek - krok po kroku?

Kancelarie

Adwokatów i Radców Prawnych

DĄBEK & KUSIK

obsługa prawna firm i osób fizycznych

Lublin Hrubieszów Zamość Chełm Warszawa

Strona główna | O nas | Publikacje | Usługi | Kontakt

22-500 Hrubieszów, ul. Rynek 36

adwokatka Magdalena Kusik–Balicka

+48 502782942

adwokat@magdalenakusik.pl

radczyni prawna Małgorzata Dąbek

+48605085714

m.dabek.kancelaria@gmail.com

Kontakt z nami

Jesteśmy tutaj

Śmierć osób najbliższych jest w naszej kulturze tematem tabu. Jednak: pogrzeb, żałoba, poczucie żalu i straty to jeden z jej aspektów. Drugi to formalności, które spadkobiercy muszą załatwić, wśród nich ważne miejsce zajmuje podział spadku po zmarłym.

Krok 1 Stwierdzenie nabycia spadku

Pierwszy etap to stwierdzenie kto jest spadkobiercą i w związku z tym, bez względu na to czy zmarły pozostawił testament czy też nie, należy pozyskać: postanowienie sądu o stwierdzeniu nabycia spadku albo zarejestrowany akt poświadczenia dziedziczenia.

W celu uzyskania postanowienia o stwierdzeniu nabycia spadku spadkobiercy, testamentowi albo ustawowi, muszą złożyć wniosek do Sądu, opłacić go (100 zł), następnie sąd wyznaczy termin rozprawy, w toku której przesłuchuje potencjalnych spadkobierców i stwierdza czy dziedziczenie jest na podstawie testamentu czy ustawy, kto dziedziczy i w jakich częściach. Równocześnie Sąd bada czy: nikt nie zrzekł się dziedziczenia, nie odrzucił spadku, nie został uznany za niegodnego dziedziczenia. Zasadniczo Sąd nie stwierdza, co jest przedmiotem dziedziczenia, choć w przypadku dziedziczenia gospodarstw rolnych istnieją pewne odrębności. W sprawach nieskomplikowanych, gdy nie ma sporów, ani wątpliwości postanowienie sąd wyda na pierwszym terminie rozprawy, zaś staje się prawomocne po upływie 7 dni od ogłoszenia, jeżeli żaden z uczestników nie zgłosił wniosku o uzasadnianie.

Druga forma to poświadczenie dziedziczenia. Procedura w tym przypadku jest szybsza. Wystarczy umówić termin u notariusza, zabrać ze sobą wymagane dokumenty, zapłacić wymagane opłaty. Przy czym wymagana jest tu obecności wszystkich spadkobierców.

Po uzyskaniu jednego z powyższej opisanych dokumentów możemy zainicjować działu spadku, albo jako podział umowny albo sądowy.

Krok 2 Umowny dział spadku

Przeprowadzenie podziału umownego wymaga współpracy i dobrej woli wszystkich spadkobierców. Muszą bowiem porozumieć się: co do składu, wartości i sposobu podziału spadku. Spadkobiercy mogą postanowić o podziale niektórych tylko składników majątku spadkowego. Mogą również wspólnie postanowić o sprzedaży ( bez konieczności przeprowadzania dodatkowych czynności czy zawierania między sobą porozumień).

Umowa powinna mieć:

formę pisemną, jako dowód przejścia składnika, na określonego spadkobiercę. Będzie to często konieczne do załatwiania dalszych formalności np. do przerejestrowania pojazdu.
formę aktu notarialnego, gdy w skład spadku wchodzi własność nieruchomości ( odrębna własność lokalu mieszkalnego albo użytkowego, działka gruntu). W takim przypadku konieczna jest wizyta u notariusza, alternatywnie złożenie wniosku do Sądu o podział spadku.

Zaletą zawarcie umowy niewątpliwie jest szybkość, jednakże gdy konieczny jest akt notarialny należy liczyć się z wydatkiem w postaci wynagrodzenia notariusza.

Krok 3 Sądowy podział spadku

Spadkobiercy mogą również skierować do Sądu wniosek o dział spadku. Bez względu na to czy jest między nimi porozumienie czy też istnieją jakieś spory. Nierzadko zdarza się, że wniosek o dział spadku, musi być poszerzony o wniosek o zniesienie współwłasności albo podział majątku po ustaniu wspólności ustawowej małżeńskiej. Nie wchodzą w szczegóły, takie sprawy zwykle wymagają wsparcia pełnomocnika w osobie adwokata albo rady prawnego.

Wniosek o dział spadku musi:

być opłacony ( zwykle opłata - 500 zł, przy zgodnym projekcie podziału - 300 zł, jeżeli dział spadku połączony jest ze zniesieniem współwłasności odpowiednio będzie to 1000 zł albo 600 zł) – można też złożyć wniosek o zwolnienie z opłaty,
wskazywać wszystkie osoby, których udział w postępowaniu jest konieczny ( wszyscy spadkobiercy, albo następcy prawni, jeżeli spadkobierca zmarł przed dokonaniem podziału).
określić skład spadku, jego wartość oraz proponowany sposób podziału.

Wartość składników wchodzących w skład spadku może być ustalona przez uczestników postępowania. W braku zgody Sąd dopuści dowód z opinii biegłego rzeczoznawcy, który określi wymagane wartości. Może zdarzyć się konieczność powołania również biegłych geodetów albo biegłych z zakresu budownictwa. Przy sądowym dziale Sąd będzie stosował zasady ustalania wartości poprzez zaliczenie darowizn uczynionych przez spadkodawcę za życia. W postępowaniu spadkowym o dział spadku spadkobiercy mogą również żądać rozliczeń wydatków i nakładów czynionych na majątek spadkowy.

Sposoby podziału spadku

Sąd, po zbadaniu wszystkich okoliczności istotnych dla rozstrzygnięcia sprawy, zadecyduje, który z możliwych sposobów podziału, będzie w danym przypadku najkorzystniejszy. Podział może być: fizyczny, poprzez przyznanie rzeczy na własność z obowiązkiem spłat albo poprzez sprzedaż sądową ( podział cywilny).

Podstawowym, najbardziej pożądanym sposobem jest podział fizyczny rzeczy (podział w naturze). Może dotyczyć rzeczy podzielnych. Odbywa się poprzez wydzielenie i przyznanie na wyłączną własność takiej części rzecz, której wartość odpowiada wartości udziału spadkowego danego spadkobiercy.

Nie zawsze jednak taki sposób podziału będzie możliwy. Nie będzie dopuszczalny podział fizyczny, jeżeli: sprzeczny jest: z przepisami ustawy lub ze społeczno-gospodarczym przeznaczeniem rzeczy albo że pociągałby za sobą istotną zmianę rzeczy lub znaczne zmniejszenie jej wartości. Przykładem może być mała działka gruntu, której podział na wiele części skutkuje tym, że nie można z tych części racjonalnie korzystać, albo nie będą miały żadnego dostępu do drogi publicznej ( brak możliwości ustanowienia służebności drogowej). Sąd, w takich sytuacjach, rozważy przyznanie całości rzeczy jednej osobie albo kilku osobom ( jeżeli wyrażają taką wolę) z obowiązkiem spłaty na rzecz pozostałych, biorąc pod uwagę wielkość udziałów w spadku. Sąd może również podzielić wiele ruchomości pomiędzy spadkobiercami ustalając odpowiednie spłaty i dopłaty celem wyrównania wartości udziałów spadkobierców. Sąd oznaczy: termin oraz sposób uiszczenia spłat i dopłat, sposób zapłaty, wysokość odsetek oraz zabezpieczenie należności. Rozłożenie na raty nie powinno przekraczać okresu 10 lat.

Jeżeli przedmiotem podziału jest nieruchomość zabudowana budynkiem, w której da się wyodrębnić lokale (mieszkalne albo użytkowe) Sąd, na wniosek spadkobierców może ustanowić odrębne własności lokali i przyznać jej na własność (albo współwłasność) poszczególnym spadkobiercom. Tu też Sąd może zasądzić stosowne spłaty, albo dopłaty.

Ostatnim i najmniej korzystnym, z perspektywy spadkobierców, jest podział cywilny czyli zarządzenie przez Sąd sprzedaży rzeczy należącej do spadku i podział kwoty między spadkobierców zgodnie z ich udziałem. Wspólność spadkowa kończy się sprzedażą w licytacji publicznej. Taka rzecz musi zostać wyceniona przez biegłego rzeczoznawcę ( jeżeli procedura trwał dłuższy czas wyceny muszą być aktualizowane, co wpływa na koszty i zmniejsza kwotę do podziału). W takim przypadku rzadko uzyskuje się kwotę nawiązującą do wartości rynkowej danego składnika majątkowego.

kontaktów i inne.

POTRZEBUJESZ POMOCY albo informacji w: sprawie spadkowej, sprawie o podział spadku, zniesienia współwłasności, służebności gruntowej, sporze sąsiedzkimobsłudze prawnej firm i gospodarstw rolnych, umowy dzierżawy (analiza treści przed podpisaniem), zadzwoń: +48 605085714, +48 502782942 albo wyślij nam maila: dabekkusik@gmail.com

Podobne publikacje:

radczyni prawna Małgorzata Dąbek

Kancelarie Adwokatów i Radców Prawnych DĄBEK & KUSIK

22-500 Hrubieszów, ul. Rynek 36

www.dabekkusik.pl

obsługa prawna firm i samorządu: Lublin, Hrubieszów, Zamość, Chełm, Warszawa