Kancelaria Adwokatów i Radców Prawnych
DĄBEK&KUSIK
Publikacje
Strona główna | O nas | Publikacje | Usługi | Kontakt
copyright by Magdalena Kusik-Balicka © 2017
22-500 Hrubieszów, ul. Rynek 36
adwokatka Magdalena Kusik–Balicka
radczyni prawna Małgorzata Dąbek
Kontakt z nami
Jesteśmy tutaj
Jednym z podstawowych, niezależnych od władzy rodzicielskiej, obowiązków rodzica względem dzieci jest płatność alimentów czyli dostarczanie środków utrzymania i wychowania. W niektórych przypadkach obowiązek alimentacyjny obciąża inne osoby z kręgu najbliższych członków rodziny (rodzeństwo, dziadków) oraz rozwiedzionego ( pozostającego w separacji) małżonka.
Alimenty ustalane są: w umowie zawieranej między rodzicami, w ugodzie przed sądem albo w wyroku sądowym, w sprawach o rozwód, separację albo alimenty. Więcej o informacji o alimentach między innymi w publikacjach: Alimenty, jak i od kogo uzyskać? , Za jaki czas wstecz można żądać alimentów? Należności za czas przed procesem.
Osoba obowiązana do płacenia alimentów, ma obowiązek uiszczać należności w terminach i w pełnej wysokości, w przeciwnym razie wdrażane jest postępowanie egzekucyjne przed komornikiem sądowym, a często także postępowanie karne w przedmiocie przestępstwa niealimentacji czyli czynu zabronionego opisanego w art. 209 kodeksu karnego.
Kiedy kończy się obowiązek płacenia alimentów?
Jeżeli chodzi o dzieci: małoletnie, niesamodzielne, zamieszkujące z rodzicami, uczące się obowiązek alimentacyjny zasadniczo nie budzi wątpliwości, chociaż tutaj mogą pojawić się przypadki, gdy dziecko posiada znaczny majątek, który jest w stanie w całości pokryć jego uzasadnione potrzeby.
W naszej praktyce obsługi prawnej spraw rodzinnych, w tym sporów alimentacyjnych relatywnie często przychodzi nam obalać silnie utrwalony, acz nieprawdziwy mit, iż obowiązek alimentacyjny ustaje w momencie ukończeniem przez dziecko 18 lat. Stawiając zatem kropkę nad „i” stwierdzić należy, iż ukończenie przez dziecko 18 roku życia nie skutkuje automatycznym zakończeniem obowiązku alimentacyjnego. Stosownie do zasad wynikających z kodeksu rodzinnego i opiekuńczego: „Rodzice obowiązani są do świadczeń alimentacyjnych względem dziecka, które nie jest jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie, chyba że dochody z majątku dziecka wystarczają na pokrycie kosztów jego utrzymania i wychowania” (art. 133 kodeksu rodzinnego i opiekuńczego).
Przepis ten stanowi zasadę, iż dopóki dziecko, z przyczyn obiektywnych, potrzebuje alimentów, rodzic ma obowiązek je płacić. Osiągnięcie, przez dziecko, dorosłości może mieć znaczenie na ocenę sytuacji, może stanowić zmianę okoliczności konieczną do weryfikacji dotychczasowego obowiązku alimentacyjnego, jednak sam wiek nie jest wystarczający, w przypadku dzieci dotkniętych niepełnosprawnością, obowiązek alimentacyjny może trwać całe życie dziecka.
Rodzice mają prawo dochodzić przed sądem uchylenia zasadzonych (ustalonych ugodą) uprzednio alimentów jeżeli: płacenie alimentów połączone z nadmiernym dla nich uszczerbkiem lub jeżeli dziecko nie dokłada starań w celu uzyskania możności samodzielnego utrzymania się.
Mogą to być przypadki różnorodne np.: rodzic ma na utrzymaniu inne, małoletnie dzieci, dochody rodzica sią niewysokie, rodzic sam wymagają wsparcia finansowego, leczenia, opieki itp.
Druga grupa to okoliczności związane z osobą dziecka (dorosłego uprawnionym do alimentów). Żądanie uchylenia alimentów może być zasadne gdy dziecko: zakończyło edukację, nie podejmuje pracy, prowadzi „pasożytniczy tryb życia”. Zgodzić należy się z nienową, jednak w pełni aktualną tezą przyjętą przez Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 08 sierpnia 1980 roku w sprawie sygn. akt III CRN 144/80: iż: „Rodzice nie są obowiązani dostarczać środków utrzymania dziecku, które będąc już przygotowane należycie do wykonywania przez nie odpowiedniego dla niego zawodu, podejmuje dla podniesienia swych kwalifikacji dalsze kształcenie się, ale w studiach się zaniedbuje, nie robi należytych postępów, nie otrzymuje obowiązujących zaliczeń, nie zdaje w terminie przepisanych egzaminów, a zwłaszcza jeżeli z własnej winy powtarza lata studiów i wskutek tego nie kończy studiów w przewidzianym programem okresie”.
Nie bez znaczenia może być rażąco niewłaściwe postępowania osoby uprawnionej do alimentów (co do zasady, wyklucza się to w przypadku osób małoletnich). Chodzi tu o przypadki postępowania budzące powszechną dezaprobatę czyli zachowania sprzeczne z prawem, czy z zasadami współżycia społecznego np. czyny godzące w życie, zdrowie, godność, dobre imię i inne dobra osobiste, umyślne wywołaniu sytuacji prowadzącej do żądania alimentów czy też zawinione popadnięcie w niedostatek).
Różnorodność przykładów jest duża, zaś każdy przypadek, winien zostać przeanalizowany indywidualnie (również z udziałem adwokata albo radcy prawnego), często podobne na pierwszy rzut oka sytuacje będą traktowane odmiennie np. nie każdy przypadek sytuacji nieakceptowanej społecznie będzie skutkował uchylenie obowiązku alimentacyjnego. Sąd Najwyższy w uchwale z dnia 31 stycznia 1986 roku w sprawie sygn. akt III CZP 76/85 stwierdził, iż nie wyłącza obowiązku alimentacyjnego rodziców brak możliwości samodzielnego utrzymania się przez pełnoletnie dziecko ze względu na całkowitą niezdolność do pracy spowodowaną narkomanią.
Na koniec podkreślić należy, iż uchylenie obowiązku alimentacyjnego nie odbywa się automatycznie. Rodzice z dziećmi mogą porozumieć się, iż alimenty po prostu nie będą dochodzone, jednakże gdy brak takiego konsensusu, albo gdy istnieje ryzyko, gdy uprawniony nie będzie respektował warunków porozumienia, osoba obowiązana do płacenia zasądzonych albo ustalonych w ugodzie alimentów musi skierować sprawę do sądu: złożyć pozew, wnieść opłatę (ewentualnie wniosek o zwolnienie z opłaty), przedstawić dowody uzasadniające uchylenie alimentów.
Podobne publikacje:
Jak uzyskać natychmiastowe alimenty czyli nakazowe postępowanie alimentacyjne? ,
Za jaki czas wstecz można żądać alimentów? Należności za czas przed procesem,
Komu przysługuje świadczenie wychowawcze 500+ ? Opiekun faktyczny, władza rodzicielska naprzemienna.
Co to jest władza rodzicielska? Pozbawienie, ograniczenie, zwieszenie władzy rodzicielskiej,
Jak chronić dzieci przed dziedziczeniem długów? Odrzucenie spadku w imieniu małoletnich dzieci,