ZUS kontra przedsiębiorca czy warto sądzić się o zasiłki?

Kancelarie

Adwokatów i Radców Prawnych

DĄBEK & KUSIK

obsługa prawna firm i osób fizycznych

Lublin Hrubieszów Zamość Chełm Warszawa

Strona główna | O nas | Publikacje | Usługi | Kontakt

22-500 Hrubieszów, ul. Rynek 36

adwokatka Magdalena Kusik–Balicka

+48 502782942

adwokat@magdalenakusik.pl

radczyni prawna Małgorzata Dąbek

+48605085714

m.dabek.kancelaria@gmail.com

Kontakt z nami

Jesteśmy tutaj

Część z przedsiębiorców oczekuje wejścia w życie przepisów wprowadzających możliwość uiszczania niższych składek na ubezpieczenia społeczne ( tzw. Mały ZUS Plus), wielu już w styczniu 2020 roku skorzystało z Małego ZUS. Niektórzy jednak borykają się z postępowaniami kontrolnymi prowadzonymi przez ZUS.

Dotyczy to w szczególności przytłaczającej większości przedsiębiorców, którzy postanowili uiścić składkę od podstawy wyższej niż w ich przypadku minimalna, zatem ci którzy skorzystali z art. 20 ust. 3 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych ( zwana dalej USUS), zgodnie z którym: „Podstawa wymiaru składek na ubezpieczenie chorobowe osób, które ubezpieczeniu chorobowemu podlegają dobrowolnie, nie może przekraczać miesięcznie 250% prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia (…).

W związku z prowadzonymi obsługami prawnymi firm stykamy się nagminnie z przypadkami, kontroli ZUS. Wystarczy, że osoba prowadząca działalność gospodarczą zadeklaruje wyższą podstawę uiszczania składek na ubezpieczenia społeczne. Osobami, które z całą pewnością będą skontrolowane są przedsiębiorcy będący kobietami w ciąży oraz wszyscy, którzy postanowią wystąpić o wypłatę zasiłków: chorobowego, macierzyńskiego lub opiekuńczego.

W ramach postępowania administracyjnego ZUS żąda złożenia różnych dokumentów ( min. dokumentów księgowych, umów z podmiotami zewnętrznymi, deklaracji podatkowych oraz innych, które obrazują sytuacje finansową firmy osoby prowadzącej działalność gospodarczą), w zależności od tego czy organ zarzuca płatnikowi, że faktycznie płatnikiem być nie powinien ( że jego działalność gospodarcza jest fikcyjna) czy też przede wszystkim stara się wykazać, że przedsiębiorcy nie było „stać” na opłacenie wyższej składki.

Po przeprowadzonym postępowaniu organ administracyjny wydaje decyzję, w której:

podważa fakt rzeczywistego prowadzenia działalności gospodarczej ( w uzasadnieniu przyjmując, iż ubezpieczony pozorował tylko działalność gospodarczą, a faktycznym jego celem było uzyskanie świadczeń z ubezpieczeń społecznych, organ w takich przypadkach dochodzi do wniosku, iż dana osoba nie podlega obowiązkowo ubezpieczeniom społecznym oraz dobrowolnie ubezpieczeniu chorobowemu. W związku z tym istotne jest, żeby już na wstępnym etapie działalności gospodarczej ( a nawet planowa jej założenia) uzyskać profesjonalną poradę prawną ( u adwokata albo radcy prawnego, pracującego w materii ubezpieczeń społecznych) co do prowadzenia i dokumentowania czynności gospodarczych.
kwestionuje wysokość zadeklarowanej podstawy uiszczania składek i ustala niższą podstawę składek. W tym przypadku ZUS dokonuje oceny sytuacji finansowej przedsiębiorcy w kontekście jego dochodów z prowadzonej działalności gospodarczej. Na tej podstawie wnioskuje, czy określona osoba, w danym miesiącu miała z działalności gospodarczej środki wystarczające do uiszczenia składek na danym poziomie. Nie dotyczy to jednak przedsiębiorców płacących składki najniższe. W taki przypadku nie można liczyć na zwolnienie z obowiązku uiszczania składek z tego powodu, że dochody z działalności gospodarczej są zbyt niskie. Według ZUS przysługuje mu prawo do weryfikacji wysokości uiszczanych składek na ubezpieczenia społeczne, co wywodzi z zasady solidaryzmu oraz zasady równości, nadto powołuje się na wybrane orzecznictwo Sądu Najwyższego.

W przypadku, gdy dochodzi do wydania wyżej omówionych decyzji, następują dalsze konsekwencje. Jeżeli ZUS wypłacił wcześniej jakieś świadczenia, w odrębnych decyzjach żąda zwrotu zasiłków, jako świadczeń nienależnych. Niejednokrotnie wydaje również dodatkowe decyzje o zmianie wysokości podstaw wymiaru zasiłków oraz wysokości zasiłków ( za każdy z okresów zasiłkowych ). Tym samym można dostać wiele różnych decyzji.

Każda z nich winna zostać zaskarżona. Ubezpieczonym przysługują odwołania do Sądu Okręgowego albo Sądu Rejonowego ( jeżeli chodzi o decyzje dotyczące wysokości) w terminie jednego miesiąca od dnia doręczenia decyzji. Wielu przedsiębiorców, w konfrontacji z ZUS, chcąc jak najszybciej załatwić sprawę, żeby nie tracić czasu i pieniędzy, akceptuje ustalenia ZUS. Niestety muszą oni wiedzieć, iż w takich sytuacjach bardzo często dochodzi do zawiadomienia o podejrzeniu popełnienia przestępstwa oszustwa. Wówczas sprawa przenosi się na drogę postępowania karnego, w którym przedsiębiorca musi udowadniać, iż nie było jego intencja wyłudzenie nienależnego świadczenia.

Można postawić pytanie czy ZUS ma rację? Z taki też pytaniem trafiają do nas przedsiębiorcy. Odpowiedź na nie zawsze zależy od konkretnego przypadku. Warto jednak zwrócić uwagę na tę okoliczność, iż przepisy ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych dają przedsiębiorcom możliwość określenia podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie chorobowe w wysokości nieprzekraczającej miesięcznie 250% prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia. Równocześnie przepis art. 20 ust. 3 USUS, który daje taką możliwość nie wprowadza, żadnych dodatkowych warunków, które przedsiębiorca musi spełnić ( np. wysokość faktycznie uzyskiwanego dochodu albo przychodu). Brak jest zatem podstaw do dokonywania analizy dochodów ubezpieczonego z działalności gospodarczej oraz zestawiania ich z deklarowaną podstawą wymiaru składek, co potwierdza w swoim orzecznictwie zarówno Sąd Najwyższy, jak i Trybunał Konstytucyjny.

Podobne publikacje:

adwokat Magdalena Kusik-Balicka

Kancelarie Adwokatów i Radców Prawnych DĄBEK & KUSIK

obsługa prawna firm i samorządu: Lublin, Hrubieszów, Zamość, Chełm, Warszawa

22-500 Hrubieszów, ul. Rynek 36

www.dabekkusik.pl