Kancelaria Adwokatów i Radców Prawnych
DĄBEK&KUSIK
Publikacje
Nieterminowa wypłata świadczenia z ubezpieczeń społecznych, czy ZUS musi zapłacić odsetki ustawowe?
Kancelarie
Adwokatów i Radców Prawnych
DĄBEK & KUSIK
obsługa prawna firm i osób fizycznych
Lublin Hrubieszów Zamość Chełm Warszawa
Strona główna | O nas | Publikacje | Usługi | Kontakt
copyright by Magdalena Kusik-Balicka © 2017
22-500 Hrubieszów, ul. Rynek 36
adwokatka Magdalena Kusik–Balicka
radczyni prawna Małgorzata Dąbek
Kontakt z nami
Jesteśmy tutaj
Zmorą wielu przedsiębiorców są od kilku już lat prowadzone przez ZUS kontrole zasadności wypłat zasiłków z ubezpieczeń społecznych ( zasiłków chorobowych, zasiłków macierzyńskich, zasiłków opiekuńczych). Dotyczą one wielu osób prowadzących jednoosobową działalność gospodarczą (samozatrudnionych), w szczególności kobiet w ciąży, kobiet które urodziły dziecko, ewentualnie rozpoczęły działalność gospodarczą w czasie ciąży.
Doświadczenia naszej Kancelarii w zakresie obsługi prawnej firm wskazują, iż w sferze zainteresowań organu rentowego jest: fakt podlegania ubezpieczeniom społecznym ( postępowanie administracyjne koncentruje się na tym czy ubezpieczony faktycznie prowadzi działalność gospodarczą), wysokość składek ( organ kwestionuje zadeklarowaną wysokość podstawy składek na ubezpieczenia społeczne), zasadność wypłaconych zasiłków ( badanie czy ubezpieczony wykorzystywał okres zasiłkowy zgodne z jego przeznaczeniem np. nie pracował podczas zwolnienia lekarskiego, dziecko nie chodziło do szkoły podczas gdy rodzic za ten czas pobierał zasiłek opiekuńczy). Finalnie ZUS uznaje wypłacone zasiłki, jako nienależne i wydaje decyzję o obowiązku zwrotu pobranych zasiłków wraz z odsetkami.
Już na etapie postępowania kontrolnego ubezpieczony powinien podjąć działania celem wykazania prawdziwości i prawidłowości swojego stanowiska. W takim celu słuszne może być rozważenie ustanowienia pełnomocnika profesjonalnego (adwokata, radcy prawnego), który specjalizuje się w sprawach podlegania ubezpieczeniom społecznym. Mieć bowiem trzeba na względzie tę okoliczność, iż wyniki postępowania kontrolnego, składane wyjaśnienia, pisma, dowody wpływają na ostateczne rozstrzygnięcie, również przed sądem.
W sytuacji gdy ZUS wszczyna kontrolę, a do wypłaty zasiłku jeszcze nie doszło następuje wstrzymanie wypłaty świadczenia do prawomocnego zakończenia sprawy. W przeważającej liczbie przypadków, postępowanie przed ZUS kończy się decyzją niekorzystną dla ubezpieczonego, co determinuje konieczność odwołania się do sądu ubezpieczeń społecznych. Postępowanie sądowe trwają zwykle od półtora roku do kilku lat, w zależności od tego czy kończy się przed sądem pierwszej instancji, czy przed sądem odwoławczym ( jeżeli któraś ze stron składa apelację). Tym samym ZUS wypłaca należne świadczenie, po kilku latach, dopiero po uprawomocnieniu się wyroku sądu drugiej instancji, co w wielu przypadkach uznawane jest za uiszczenie należności z uchybieniem terminu do jego wypłaty.
W takich sytuacjach, co do zasady, organ rentowy ma obowiązek zapłaty odsetek ustawowych od świadczeń niezapłaconych w terminie. Przy czym ZUS, zwykle nie wypłaca odsetek z urzędu. Ubezpieczony ma prawo do wystąpienia z żądaniem zapłaty odsetek.
Stosownie do przepisów ustawy ubezpieczeniowej Zakład obowiązany jest ustalać prawo do świadczeń z ubezpieczeń społecznych i wypłacić należności w terminach wskazanych w przepisach dotyczących poszczególnych świadczeń. Gdy ZUS popadnie w opóźnienie wówczas ubezpieczony ma prawo do zapłaty odsetek od niewypłaconych w terminie świadczeń w wysokości odsetek ustawowych za opóźnienie ustalonych w przepisy prawa cywilnego.
Nie w każdym jednak przypadku organ rentowy musi wypłacić odsetki. Należność odsetkowa nie będzie ubezpieczonemu należała się, gdy opóźnienie w przyznaniu lub wypłacie świadczenia ubezpieczeniowego jest następstwem okoliczności, za które ZUS nie ponosi odpowiedzialności. Będzie to miało miejsce, gdy dopiero na etapie postępowania przed sądem dochodzi do wyjaśnienia okoliczności stanowiących podstawę nabycia prawa do świadczenia ubezpieczeniowego, o ile jednak ZUS, w zakresie swoich kompetencji, przedsięwziął czynności konieczne do wyjaśnienia sprawy na etapie postępowania kontrolnego. Uchybienia w przeprowadzeniu procesu dowodowego będą obciążały organ rentowy.
ZUS obowiązany jest do zapłaty odsetek, gdy nieterminowość płatności jest wynikiem winy ZUS, jak i gdy ma związek ze zdarzeniem niezawinionym. Według orzecznictwa sądów powszechnych organ rentowy jest odpowiedzialny za odmowę przyznania świadczenia, gdy konieczne do wydania decyzji w przedmiocie nabycia prawa do świadczenia albo jego wypłaty okoliczności ustalone zostały w postępowaniu kontrolnym, zaś odmowa jest wynikiem nieprawidłowego stosowania prawa materialnego albo procesowego. W konsekwencji tego prawomocny wyrok sądu ubezpieczeń społecznych, zmieniający na korzyść ubezpieczonego, decyzję organu rentowego nie wpływa na bieg terminu do wypłaty odsetek.
adwokat Magdalena Kusik-Balicka
Kancelarie adwokatów i radców prawnych
obsługa prawna firm: Lublin, Hrubieszów, Zamość, Chełm