Kancelaria Adwokatów i Radców Prawnych
DĄBEK&KUSIK
Publikacje
Czy kserowanie dowodów osobistych jest już zabronione?
Kancelarie
Adwokatów i Radców Prawnych
DĄBEK & KUSIK
obsługa prawna firm i osób fizycznych
Lublin Hrubieszów Zamość Chełm Warszawa
Strona główna | O nas | Publikacje | Usługi | Kontakt
copyright by Magdalena Kusik-Balicka © 2017
22-500 Hrubieszów, ul. Rynek 36
adwokatka Magdalena Kusik–Balicka
radczyni prawna Małgorzata Dąbek
Kontakt z nami
Jesteśmy tutaj
Temat kopiowania dowodów osobistych rozgrzał do czerwoności serwisy informacyjne. Obiektem uwagi stał się art. 58 ustawy o dokumentach publicznych, która weszła w życie w dniu 12 lipca 2019 roku. W myśl przywołanego przepisu: kto wytwarza, oferuje, zbywa lub przechowuje w celu zbycia replikę dokumentu publicznego, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 2.
Analizę cytowanego przepisu zacząć wypada od odpowiedzi na pytanie czym jest dokument publiczny. Według definicji legalnej zamieszczonej w ustawie jest to dokument służący do identyfikacji osób, rzeczy lub potwierdza stan prawny lub prawa osób posługujących się takim dokumentem, zabezpieczony przed fałszerstwem i wytwarzany według wzoru określonego w przepisach prawa powszechnie obowiązującego albo którego wzór graficzny i forma zostały zatwierdzone przez podmiot realizujący zadania publiczne uprawniony na podstawie odrębnych przepisów i który jest zgodny z wymogami dla blankietu tego dokumentu określonymi w przepisach prawa powszechnie obowiązującego ( art. 2 ust. 1 pkt 2 ustawy). Przykładami dokumentów publicznych są np. dowód osobisty, prawo jazdy, legitymacja szkolna, odpis wyroku sądu czy akt notarialny.
W art. 2 ust. 1 pkt 6 ustawy ustawodawca daje również odpowiedź czym jest pojęcie repliki dokumentu publicznego stanowiące również ważne znamię omawianego przestępstwa. Za replikę dokumentu publicznego uważa się odwzorowanie lub kopię wielkości od 75% do 120% oryginału o cechach autentyczności dokumentu publicznego lub blankietu dokumentu publicznego, z wyłączeniem kserokopii lub wydruku komputerowego dokumentu publicznego wykonanych do celów urzędowych, służbowych lub zawodowych określonych na podstawie odrębnych przepisów lub na użytek osoby, dla której dokument publiczny został wydany.
Dla ustalenia czy dany materiał jest repliką dokumentu ważne jest rozważenie czy dana kopia, wydruk odwzorowanie lub inny wynik powielenia albo przetworzenia dokumentu wykazuje się walorami autentyczności ( według słownika języka polskiego autentyczny to: prawdziwy, rzeczywisty, będący oryginałem). O cechach autentyczności dokumentu świadczą: materiały, z jakich jest wykonany, rodzaj podłoża, zastosowane zabezpieczenia ( np. elementy widoczne w świetle UV, farba zmienna optycznie, nitka ). Takich walorów z całą pewnością nie posiadają czarno-białe kserokopie dowodu osobistego czy skan tego dokumentu, bowiem, już na pierwszy rzut oka, taka kopia nie ma cech autentyczności dokumentu i za oryginał uchodzić nie może. W przypadku wykonania odzwierciedlenia dokumentu taką metodą nie można mówić o wytwarzaniu repliki dokumentu publicznego.
Na takim też stanowisku stoi Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji, resort z którego wyszedł projektu ustawy. W opinii Ministerstwa: „wykonanie kopii dokumentu publicznego, która nie będzie miała cech autentyczności np. ze względu na format czy kolor, nie będzie podlegało sankcji karnej". Intencją prawodawcy jest próba wyeliminowania sytuacji, w których fałszywe dokumenty, uderzająco przypominające dokumenty oryginalne, w tym możliwe do nabycia za pośrednictwem internetu tzw. dokumenty kolekcjonerskie, mogły posłużyć do popełnienia przestępstw.
Podkreślić jednak należy, iż każda sytuacja musi być rozpoznawana indywidualnie i nie oznacza to możliwości bezrefleksyjnego kserowania wszystkich dokumentów, bez względu na cel i podmiot, który to robi. Dokumenty publiczne są bowiem źródłem danych osobowych osób fizycznych i w związku z tym, ich przetwarzanie podlega reglamentacji określonej przez przepisy rozporządzenia RODO, ustawy o ochronie danych osobowych oraz przepisów branżowych np. kodeksu pracy. W każdym zatem przypadku kopiowaniu dokumentów publicznych i ich przechowywaniu musi towarzyszyć refleksja, czy nie uzyskujemy danych osobowych nadmiarowych, których przetwarzanie, z uwagi na cel, jest sprzeczne z prawem.
radca prawny Małgorzata Dąbek